Vetting Nedir?
Vetting, bir geminin belirli standartlara uygun olup olmadığını değerlendiren kapsamlı bir inceleme ve onay sürecidir. Genellikle yükleyici şirketler (charterer’lar), gemi sigorta kuruluşları veya finans kurumları tarafından talep edilir. Bu süreçte, geminin teknik durumu, güvenlik performansı, çevre koruma önlemleri ve mürettebat yeterliliği detaylı şekilde incelenir.
Özellikle tehlikeli yük taşımacılığı yapan tankerlerde, Vetting değerlendirmesi olmadan yükleme veya kiralama işlemi yapılamaz.
İlgili İçerik: SIRE Programı Nedir? Tanker Güvenliğinde Uluslararası Denetim Standardı
Vetting Süreci Nasıl İşler?
Bir Vetting süreci genellikle aşağıdaki adımlardan oluşur:
- Başvuru ve Ön İnceleme: Yükleyici firma, gemi hakkında temel bilgileri ve geçmiş denetim raporlarını (örneğin SIRE raporları) inceler.
- Fiziksel veya Belgesel Denetim: Gemiye fiziki olarak gidilerek veya belgeler üzerinde bir değerlendirme yapılır.
- Puanlama ve Risk Değerlendirmesi: Denetim sonuçları bir risk değerlendirme puanlamasına dönüştürülür.
- Karar: Eğer gemi yeterli güvenlik ve uyum standartlarını sağlıyorsa vetting onayı alır ve yükleme/kiralama yapılır.
Bu süreç özellikle tanker taşımacılığı, LPG/LNG taşımacılığı ve kimyasal tankerlerde kritik öneme sahiptir.
Vetting Değerlendirmesinde Dikkate Alınan Ana Unsurlar
Vetting sırasında incelenen kritik alanlar şunlardır:
- Gemi yapısal bütünlüğü ve bakım geçmişi
- Emniyet donanımlarının durumu
- Seyir güvenliği sistemleri ve ECDIS kullanım yeterliliği (İlgili: ECDIS Nedir?)
- Mürettebatın eğitim, sertifikasyon ve deneyim düzeyi (STCW Nedir?)
- Acil durum prosedürlerine uyum
- Çevre koruma standartlarına uygunluk (özellikle MARPOL uyumu)
Bu alanlardaki eksiklikler, doğrudan geminin kiralanabilirliğini etkiler.
Vetting Sürecinde En Çok Sorulan Sorular
Vetting ile SIRE arasındaki fark nedir?
- SIRE, tanker denetimleri için hazırlanmış bir sistemdir ve sonuçları OCIMF veri tabanında saklanır.
- Vetting ise daha genel bir kavramdır ve yükleyicinin kendi standartlarına göre yaptığı değerlendirmeyi kapsar.
Bir gemi kaç yıl Vetting onayı ile çalışabilir?
- Vetting onayı sabit bir süre için verilmez. Her yeni yüklemede veya charter öncesi yeniden değerlendirme yapılabilir.
Vetting reddi ne anlama gelir?
- Geminin mevcut standartları karşılamadığı anlamına gelir. Bu da geminin gelir kaybına uğramasına ve itibarsızlaşmasına neden olur.
Vetting Sürecinde Başarılı Olmak İçin Neler Gereklidir?
- ISM Kodu’na tam uyumlu bir Güvenlik Yönetim Sistemi (SMS) uygulanmalıdır. (ISM Kodu Nedir?)
- Gemi belgeleri eksiksiz ve güncel olmalıdır.
- Mürettebat operasyonel prosedürlere hâkim olmalıdır.
- Acil durum tatbikatları düzenli yapılmalı ve kayıt altına alınmalıdır.
- Çevre koruma prosedürleri sıkı şekilde takip edilmelidir.
Özellikle mürettebatın bilgi ve hazırlık seviyesi, Vetting değerlendirmelerinde en önemli faktörlerden biridir.
Sonuç: Vetting, Denizcilikte Kalite ve Güvenlik Standardıdır
Vetting süreci, bir geminin sadece teknik uygunluğunu değil, aynı zamanda operasyonel disiplinini ve mürettebatın profesyonelliğini de ölçer.
Bu nedenle, profesyonel bir denizcilik kariyeri hedefleyen herkesin Vetting prosedürlerini çok iyi anlaması gerekir.
